Μοιραίες ηγεσίες...

Του Αχιλλέα Γραβάνη*

Οταν η πολιτική μετριέται με τις πράξεις και όχι με προθέσεις ή ικανότητες

Η πολύπλευρη κρίση που βιώνει ο τόπος απελευθερώνει σιγά σιγά παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας που αποκαρδιωμένες από την αδυναμία των ηγεσιών τους να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων αυτενεργούν. Τα παραδείγματα της απογοητευτικής εικόνας των διαφόρων ηγεσιών της χώρας είναι

πολλά. Η ακαδημαϊκή ηγεσία (πρυτάνεις) αρνείται κατά πλειοψηφία να εφαρμόσει τον νέο νόμο για τα...
πανεπιστήμια, που ψηφίστηκε από 250 δημοκρατικά εκλεγμένους βουλευτές. Το μήνυμά της στους νέους είναι ότι αυτό που προέχει είναι η πάση θυσία υπεράσπιση των ίδιων συμφερόντων, των κεκτημένων, έστω και με δημοκρατική εκτροπή, αδιαφορώντας για την εφαρμογή του νόμου! Η πνευματική ηγεσία δηλαδή του τόπου δρα σαν συντεχνία. Αυτή που πρώτη θα έπρεπε στις συνθήκες κρίσης να διδάξει την υπερβατική ανάταση διακηρύσσει την παραβατική συμπεριφορά. Και αυτό στη χώρα του Σωκράτη, που προσέφερε τη ζωή του για να διδάξει τον σεβασμό στον νόμο ως βασικού πυλώνα της δημοκρατίας.

Από την άλλη, η δικαστική ηγεσία πρότεινε την ελάττωση του ωραρίου εργασίας των δικαστών και άρα της απόδοσης δικαιοσύνης, διότι μειώθηκαν οι συγκριτικά υψηλές αποδοχές τους, το ύψος των οποίων αποφάσισαν μόνοι τους! Η Δικαιοσύνη, ο άλλος πυλώνας της δημοκρατίας, λειτουργεί επίσης συντεχνιακά, αγνοώντας τις οριακές συνθήκες που ζει η χώρα. Οι συνδικαλιστικές ηγεσίες των διαφόρων επαγγελματικών κλάδων, με προεξάρχουσες αυτές των μέχρι σήμερα προνομιούχων ΔΕΚΟ, αντί να δρουν υπερβατικά, συμβάλλοντας στην κοινωνική και επαγγελματική συνέγερση για το ξεπέρασμα της κρίσης με περισσότερη δουλειά, περιορισμό των μαξιμαλιστικών απαιτήσεων, συμμάζεμα των εγωκεντρικών συμπεριφορών και προώθηση του αισθήματος προσφοράς για το κοινό καλό, αντιδρούν σε κάθε προσπάθεια εξορθολογισμού των δαπανών και των μισθών, διαλύοντας την ήδη προβληματική οικονομία με απεργίες, καταλήψεις και απειλές. Και βέβαια πού στην ευχή είναι οι ηγεσίες των επιχειρηματιών και των εφοπλιστών, οι οποίες αρέσκονται στην αφ' υψηλού κριτική των πάντων; Μας λείπουν εμφανώς οι ευπατρίδες έλληνες επιχειρηματίες του παρελθόντος με τις μεγάλες δωρεές προς το ελληνικό κράτος σε καιρούς εθνικής δοκιμασίας.

Η μεγαλύτερη όμως απογοήτευση προέρχεται από τις ηγεσίες των κομμάτων εξουσίας. Η ηγεσία της ΝΔ αγωνιά για την ημερομηνία προσφυγής στις κάλπες, με νεφελώδη πολιτική πρόταση για την έξοδο από την κρίση που ελάχιστους πείθει μέσα και έξω από τη χώρα. Στο μυαλό των δυνητικών ψηφοφόρων της αποτελεί λύση απελπισίας και όχι πειστική εναλλακτική επιλογή. Το ΠΑΣΟΚ έχει από καιρό έλλειμμα ηγεσίας, που αντανακλάται και στην κατά το πλείστον καιροσκοπική μικροδιαχείριση της κρίσης. Και από τα δύο κόμματα λείπουν οι ηγεσίες που θα εμπνεύσουν τους πολίτες μέσα από μια οραματική και σύγχρονη πολιτική πρόταση για το μέλλον της χώρας. Αντίθετα, δρουν ακόμη και σε αυτό το οριακό σημείο για τη χώρα με παλαιοκομματικό καιροσκοπισμό και λαϊκισμό, λες και στοχεύουν μόνο στην προσωπική πολιτική τους επιβίωση.

Η αγωνία των περισσότερων πολιτών για μια πειστική εναλλακτική πολιτική πρόταση είναι πλέον εμφανής: πληθαίνουν οι όμιλοι και οι σύνδεσμοι πολιτικού προβληματισμού, ενώ οι επαφές και οι συζητήσεις οριζόντια στο πολιτικό σύστημα είναι συχνότατες και απροκάλυπτες. Το υπάρχον πολιτικό σύστημα πνέει τα λοίσθια. Τυχόν πτώχευση της χώρας θα το εξαφανίσει από προσώπου γης, όπως συνέβη στη γειτονική Τουρκία, ενώ οι προσεχείς εκλογές απλώς θα αναδιατάξουν τις δυνάμεις που μας έφεραν ώς εδώ. Η χώρα έχει άμεση ανάγκη από ένα σύγχρονο, πολυσυλλεκτικό κεντρώο κόμμα με ισχυρό ευρώ, σοσιαλδημοκρατικό προσανατολισμό, που θα αποτελέσει πειστικό και λειτουργικό πόλο για προγραμματικές συμμαχικές κυβερνήσεις με αμφίπλευρα πολιτικά γειτνιάζοντα κόμματα, όπως η Δημοκρατική Αριστερά, η Δημοκρατική Συμμαχία και οι Οικολόγοι. Είναι νόμος της φύσης το καινούργιο να γεννιέται μέσα από το «παλιό», πλαισιωμένο από το αμόλυντο και φρέσκο «νέο». Τα δύο μεγάλα κόμματα διαθέτουν ομάδες μεταρρυθμιστών πολιτικών με ισχυρή κοινή ευρωπαϊκή εμπειρία και προσανατολισμό, οι οποίοι μπορούν να συνεγείρουν αντίστοιχα ποιοτικά στελέχη που τώρα δραστηριοποιούνται σε πολιτικούς ομίλους, δράσεις, συνδέσμους ή ανεξάρτητες πολιτικές κινήσεις. Τι νόημα έχει πλέον για τη διαδρομή αυτών των πολιτικών η μικροδιαχειριστική πολιτική; Τους αρκεί η πολιτική τους επιβίωση σε ένα παραπαίον σύστημα; Τα στερνά τιμούν τα πρώτα! Τους ικανοποιεί η εμφανώς αναγκαστική και παράωρη πολιτική συστέγαση; Οι πρόσφατες πολιτικές κινήσεις τους δείχνουν ότι νιώθουν την ανάγκη διαφοροποίησής τους από το σημερινό σαθρό πολιτικό σύστημα, αλλά πρέπει να δείξουν μεγαλύτερη τόλμη. Γιατί η πολιτική μετρείται με τις πράξεις και όχι μόνο με τις προθέσεις ή τις ικανότητες.

*Ο Αχιλλέας Γραβάνης είναι καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Κρήτης

(από gravanis, kapistri)