«Τεχνητή ζωή» δημιούργησαν επιστήμονες

Αμερικανοί επιστήμονες κατόρθωσαν να αναπτύξουν το πρώτο ζωντανό κύτταρο το οποίο ελέγχεται αποκλειστικά από συνθετικό DNA.

Οι ερευνητές κατασκεύασαν το «γενετικό λογισμικό» ενός βακτηρίου και το εμφύτευσαν σε ένα κύτταρο ξενιστή. Το μικρόβιο που προέκυψε, συμπεριφερόταν βάσει των εντολών που έδινε το συνθετικό DNA.
Στόχος της επιστημονική ομάδας, είναι ο σχεδιασμός βακτηριδιακών κυττάρων ικανών να παράγουν φάρμακα και καύσιμα, ακόμη και να απορροφούν περιβαλλοντικούς ρύπους.
Το επίτευγμα, που δημοσιεύεται στο...
περιοδικό Science, χαιρετίστηκε ως επιστημονικό ορόσημο, ωστόσο οι κριτικές υποστηρίζουν ότι οι συνθετικοί οργανισμοί εγκυμονούν κινδύνους, ενώ κάποιοι ισχυρίζονται ότι τα πιθανά οφέλη της σχετικής τεχνολογίας είναι υπερεκτιμημένα.
Ο επικεφαλής της ομάδας, Dr Craig Venter από το J. Craig Venter Institute, και οι συνάδελφοί του είχαν δημιουργήσει στο παρελθόν ένα συνθετικό γονιδίωμα εμφυτεύοντας το γονιδίωμα ενός βακτηρίου σε ένα άλλο. Τώρα, οι επιστήμονες συνένωσαν τις δύο τεχνικές, για να δημιουργήσουν αυτό που αποκαλούν «συνθετικό κύτταρο», αν και τεχνητό είναι μόνο το γενετικό υλικό του.
Ο Dr Venter παρομοίωσε την τεχνολογική καινοτομία με τη δημιουργία νέου λογισμικού για το κύτταρο. Οι ερευνητές αντέγραψαν ένα υπάρχον βακτηριδιακό γονιδίωμα. Διαμόρφωσαν τον γενετικό του κώδικα και στη συνέχεια χρησιμοποίησαν «μηχανές σύνθεσης» για να κατασκευάσουν χημικά ένα αντίγραφο.
Ο Dr Venter δήλωσε στο BBC: «Τώρα είμαστε σε θέση να πάρουμε το συνθετικό μας χρωμόσωμα και να το εμφυτεύσουμε σε ένα κύτταρο δέκτη – έναν διαφορετικό οργανισμό. Μόλις αυτό το νέο λογισμικό μπει μέσα στο κύτταρο, το κύτταρο το διαβάζει και μετατρέπεται στο είδος που καθορίζεται από αυτόν τον γενετικό κώδικα».
Το νέο βακτήριο αναπαράχθηκε πάνω από ένα δισεκατομμύριο φορές, δημιουργώντας αντίγραφα που περιείχαν και ελέγχονταν από το κατασκευασμένο, συνθετικό DNA. «Είναι η πρώτη φορά που οποιοδήποτε συνθετικό DNA έχει τον απόλυτο έλεγχο ενός κυττάρου», σημείωσε ο Dr Venter.
Η επιστημονική του ομάδα ελπίζει ότι θα μπορέσει να σχεδιάσει και να κατασκευάσει νέα βακτήρια με χρήσιμες ιδιότητες. «Πιστεύω ότι δυνητικά μπορούν να προκαλέσουν μία νέα βιομηχανική επανάσταση», συνέχισε. «Αν καταφέρουμε να βάλουμε κύτταρα να παράγουν αυτό που θέλουμε, θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να απεξαρτηθούμε από το πετρέλαιο και να αντιστρέψουμε ένα μέρος από την περιβαλλοντική καταστροφή, απορροφώντας διοξείδιο του άνθρακα».
Ο Dr Venter συνεργάζεται ήδη με φαρμακευτικές και εταιρείες καυσίμων για τον σχεδιασμό και ανάπτυξη χρωμοσωμάτων για βακτήρια που θα μπορούσαν να παράγουν χρήσιμα καύσιμα και νέα εμβόλια.
Παρʼ όλα αυτά, η κριτική χαρακτηρίζει υπερεκτιμημένα τα πιθανά οφέλη από τους συνθετικούς οργανισμούς.
Η Dr Helen Wallace από την οργάνωση Genewatch UK, η οποία παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις στον κλάδο της γενετικής, σχολίασε στο BBC ότι τα συνθετικά βακτήρια μπορεί να είναι επικίνδυνα: «Αν απελευθερώσεις νέους οργανισμούς στο περιβάλλον, μπορεί να βλάψεις περισσότερο παρά να ωφελήσεις. Απελευθερώνοντάς τα σε μολυσμένες περιοχές (με στόχο τον καθαρισμό τους), στην πραγματικότητα απελευθερώνεις ένα νέο είδος μόλυνσης. Δεν ξέρουμε πώς συμπεριφέρονται αυτοί οι οργανισμοί στο περιβάλλον».
Σύμφωνα με τον Dr Gos Micklem, γενετιστή στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, η νέα τεχνολογία είναι «αναμφίβολα ορόσημο». Ωστόσο, τόνισε ότι «υπάρχει ήδη μία πληθώρα απλών, φτηνών, αποτελεσματικών και ώριμων τεχνικών για γενετικό έλεγχο εύρους οργανισμών. Επομένως, προς το παρόν, αυτή η μέθοδος είναι απίθανο να εκτοπίσει τις υπάρχουσες τεχνικές γενετικής μηχανικής».
(από focusmag)