Ανομο μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους

Συνέντευξη του Μωυσή Λίτση

Με την Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου, «η Ελλάδα θα γίνει παράδειγμα και για άλλες χώρες», τονίζει μιλώντας στην «Ε» ο επικεφαλής της Επιτροπής για την Κατάργηση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου, Ερίκ Τουσέν. «Η Ιρλανδία είναι σίγουρα η επόμενη χώρα όπου ο κόσμος θα επιχειρήσει ένα ανάλογο εγχείρημα. Η Πορτογαλία και η Ισπανία θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες. Στη συνέχεια, η Ουγγαρία και η Ρουμανία που αντιμετωπίζουν ανάλογα ή και χειρότερα προβλήματα», συμπληρώνει ο Βέλγος ακτιβιστής, ο οποίος βρέθηκε προ ημερών στη...
χώρα μας για να μετάσχει στο διεθνές συνέδριο για το χρέος που οργάνωσε το κόμμα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς.

«Ενα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους είναι άνομο. Μπορούμε να δείξουμε στον κόσμο, στη διεθνή κοινή γνώμη, στους πιστωτές ότι το αίτημα του ελληνικού λαού για διαγραφή μέρους του χρέους είναι δικαιολογημένο», συνεχίζει. «Οι Ελληνες πολίτες έχουν το δικαίωμα να μάθουν».

Η Επιτροπή για την Κατάργηση του Χρέους του Τρίτου Κόσμου (CADTM) δημιουργήθηκε από δίκτυο ακτιβιστών τη δεκαετία του '90. Με αφορμή την ελληνική κρίση έχει αρχίσει εδώ και καιρό να εστιάζει το ενδιαφέρον της στην κρίση χρέους του ευρωπαϊκού Βορρά.

**Ποια είναι η γνώμη σας για την προσπάθεια δημιουργίας Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (ΕΛΕ) του δημόσιου χρέους στη χώρα μας;

* Πιστεύουμε ότι αυτή η πρωτοβουλία μπορεί να βοηθήσει την Ελλάδα και τον ελληνικό λαό να βρει μια λύση στο ζήτημα του χρέους. Ενα μεγάλο μέρος του ελληνικού χρέους είναι άνομο. Μπορούμε να δείξουμε στον κόσμο, στη διεθνή κοινή γνώμη, στους πιστωτές ότι το αίτημα του ελληνικού λαού για διαγραφή μέρους του χρέους είναι δικαιολογημένο.

Με τη διαδικασία λογιστικού ελέγχου ελέγχονται οι συμβάσεις χρέους αλλά και το περιεχόμενό τους. Με ποιον τρόπο και πού χρησιμοποιήθηκαν τα χρήματα των δανείων. Μια δανειακή σύμβαση μπορεί φαινομενικά να είναι νόμιμη, αλλά πολλές φορές συγκαλύπτει τους πραγματικούς της στόχους. Ενας λογιστικός έλεγχος του χρέους δεν πρέπει να είναι μόνο οικονομικός ή νομικός αλλά να διερευνά ακόμη και τις επιπτώσεις ορισμένων έργων, όπως για παράδειγμα οι Ολυμπιακοί Αγώνες ή οι συμβάσεις της Siemens. Να διερευνά ποιους πραγματικά ωφέλησαν.

Υστερα από μια τέτοια διαδικασία, μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα, να γίνουν προτάσεις προς την κυβέρνηση και να τη βοηθήσουν να διαμορφώσει σωστότερα τη θέση της.

**Μετείχατε στην ανεξάρτητη Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου που συνέστησε η κυβέρνηση του Ισημερινού το 2007. Ηταν μια κυβερνητική πρωτοβουλία. Στην Ελλάδα θα δεχόταν η κυβέρνηση μια τέτοιου είδους διαδικασία;

* Είναι όντως μια δυσκολία. Για να προχωρήσει μια ΕΛΕ χρειαζόμαστε έγγραφα, για παράδειγμα, από την εθνική κεντρική τράπεζα, την κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων κάποιων εγγράφων μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και του ΔΝΤ. Εκτός από το επίσημο Μνημόνιο υπάρχει και πολύτιμη εσωτερική αλληλογραφία. Θα μπορούσε παρ' όλα αυτά να χρησιμοποιηθούν το ελληνικό Σύνταγμα και το ελληνικό νομικό πλαίσιο. Οι Ελληνες πολίτες έχουν το δικαίωμα να μάθουν.

Χρειάζεται πίεση κοινής γνώμης

Χρειάζεται, επίσης, η πίεση της κοινής γνώμης. Η ΕΛΕ πρέπει να κερδίσει την κοινή γνώμη ώστε να ασκηθεί δημοκρατική πίεση προς την κυβέρνηση να δώσει την πληροφόρηση που χρειάζεται για να προχωρήσει ο λογιστικός έλεγχος. Χρειάζεται από τους ανθρώπους που στηρίζουν το εγχείρημα αυτό εντός και εκτός Ελλάδας να προχωρήσουν σε μια μεγάλης κλίμακας εκστρατεία για να πάρει σάρκα και οστά η πρωτοβουλία αυτή.

** Μπορεί να αναπτυχθεί στην Ευρώπη ένα ανάλογο με αυτό της δεκαετίας του '90 κίνημα υπέρ της παραγραφής του χρέους του Τρίτου Κόσμου;

* Εδώ και ένα χρόνο έχουμε σημαντικές εξελίξεις όσον αφορά την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη, όσον αφορά κοινωνικές κινήσεις, συνδικάτα κ.λπ. Πολύς κόσμος, όχι αναγκαστικά προερχόμενος από την Αριστερά, καλλιτέχνες, πανεπιστημιακοί, συνειδητοποιεί ότι χρειαζόμαστε πλέον μια εκστρατεία κατά του άνομου χρέους στην Ευρώπη. Είναι η πλειονότητα του κόσμου που πληρώνει τις επιπτώσεις του άνομου αυτού χρέους, με την αβάσταχτη λιτότητα και την παραβίαση ανθρωπίνων, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών δικαιωμάτων.

Επιπλέον υπάρχει σαφής περιορισμός της δημοκρατίας. Αυτό που είδαμε με την περίπτωση της Ελλάδας και τώρα της Ιρλανδίας είναι το ότι οι κυβερνήσεις δεν έχουν πλέον τη δυνατότητα να απαιτήσουν από τους διεθνείς οργανισμούς να σεβαστούν την κυριαρχία των χωρών τους. Οι κυβερνήσεις βρίσκονται κάτω από την άμεση πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του ΔΝΤ για περιορισμό των πολιτικών δικαιωμάτων.

Παρά τη λαϊκή εντολή

Βλέπουμε, παρά τη λαϊκή εντολή, μετά τις εκλογές οι κυβερνήσεις να υιοθετούν διαφορετική θέση, να υιοθετούν τις θέσεις των διεθνών οργανισμών, να ακολουθούν πολιτικές που ευνοούν τα προνόμια των τραπεζών και των ιδιωτών. Οταν ξέσπασε η κρίση στην Ελλάδα τον Μάιο, ο λαός της Ευρώπης δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει αυτή τη νέα πρόκληση που δημιουργούσε η νέα κατάσταση. Από τον Σεπτέμβριο του 2010 βλέπω ωστόσο να έχουν ξεκινήσει θετικές διεργασίες.

** Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η κρίση χρέους στην ευρωζώνη δεν είναι παρά αποτέλεσμα της φύσης του ίδιου του καπιταλισμού και των νεοφιλελεύθερων πολιτικών των τελευταίων δεκαετιών και ότι δεν χρειάζεται λογιστικός έλεγχος, αλλά η πλήρης αποκήρυξη και η μη πληρωμή του. Ποια είναι η άποψή σας;

* Εκτιμώ την άποψη που λέει ότι ως λαός, ως πολίτες δεν ευθυνόμαστε για την υπερχρέωση και άρα δεν πρέπει να πληρώσουμε το χρέος. Το πρόβλημα είναι ωστόσο ότι πρέπει να πείσουμε ένα μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης και τα μαζικά κινήματα να προβούν σε μια τέτοιου είδους κίνηση. Ο λογιστικός έλεγχος έχει μια σημαντική παιδαγωγική αξία. Είναι επίσης χρήσιμος σε επίπεδο διαμαρτυρίας. Βοηθά να υπάρξουν τα απαραίτητα νομικά επιχειρήματα έναντι των πιστωτών και να αναγκαστεί η κυβέρνηση να λάβει υπόψη της τα αποτελέσματα ενός λογιστικού ελέγχου.

Θα έλεγα, λοιπόν, ότι, αν υπάρχει δυνατότητα, οφείλουμε να πείσουμε άμεσα τον κόσμο ότι δεν πρέπει να πληρωθεί το χρέος. Σύμφωνοι. Δεν θα είχα αντίρρηση. Γνωρίζω όμως ότι τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα και πρέπει να γίνουν αρκετά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.

** Μια έξοδος της Ελλάδας ή άλλης χώρας από το ευρώ δεν θα βοηθούσε;

* Δεν θα ήθελα να πάρω πραγματικά θέση σε αυτή τη διαμάχη. Είναι μια πολύ σημαντική διαμάχη. Θεωρώ ότι όντως υπάρχουν σοβαρά επιχειρήματα υπέρ της άποψης που λέει έξοδος από το ευρώ. Το ερώτημα αυτό όμως θα μπορούσε να διχάσει το κίνημα σε αυτή τη φάση του αγώνα κατά του χρέους. Πολύς κόσμος φοβάται αυτή την προοπτική και η εμμονή στην έξοδο από το ευρώ θα μπορούσε να ενισχύσει τέτοιου είδους συναισθήματα.

** Μήπως οι «από πάνω» και ειδικά η Γερμανία οδηγούν οι ίδιοι την ευρωζώνη στη διάλυσή της;

* Δεν το πιστεύω πραγματικά. Τα ΜΜΕ δίνουν την εντύπωση ότι η Ανγκελα Μέρκελ όντως το επιδιώκει, ότι η Γερμανία ανησυχεί για το τι συμβαίνει στην περιφέρεια, το ευρώ, ότι οι Γερμανοί χάνουν λεφτά κ.λπ. Στην πραγματικότητα η Γερμανία εκμεταλλεύεται τις διαφορές που υπάρχουν με τις χώρες της περιφέρειας. Με το ευρώ έχουμε μια μεταφορά πλούτου από την περιφέρεια στις χώρες του κέντρου, όχι μόνο τη Γερμανία, αλλά και τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο, που εκμεταλλεύονται κάποια πλεονεκτήματα στις εμπορικές σχέσεις. Τώρα αυτό γίνεται και με το κόστος του δανεισμού. Οι χώρες του κέντρου δανείζουν τις χώρες της περιφέρειας με υψηλό επιτόκιο. Βγάζουν και λεφτά από πάνω. Υπάρχει ξεκάθαρα μια μεταβίβαση πλούτου.

Θα γίνετε παράδειγμα

**Πανευρωπαϊκή ή εθνική λύση στο πρόβλημα του χρέους;

* Αν υπάρξουν κάποια θετικά αποτελέσματα με την Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου στην Ελλάδα, η Ελλάδα θα γίνει τότε παράδειγμα και για άλλες χώρες. Η Ιρλανδία είναι σίγουρα η επόμενη χώρα όπου ο κόσμος θα επιχειρήσει ένα ανάλογο εγχείρημα. Η Πορτογαλία και η Ισπανία θα ακολουθήσουν τους επόμενους μήνες. Στη συνέχεια, η Ουγγαρία και η Ρουμανία που αντιμετωπίζουν ανάλογα ή και χειρότερα προβλήματα. *

(από enet, e-parembasis)