Βάλε το κόκκινο φουστάνι

Τι είναι περισσότερο ανήθικο; Ο ψεύτικος κόσμος μιας διαφήμισης, ή η ψεύτικη υπόσχεση ενός πολιτικού;

Δύσκολο να επιλέξουμε. Όλοι γνωρίζουν, πως οι σύγχρονες διαφημίσεις λίγη σχέση  έχουν με τη λογική και πολύ περισσότερη με το συναίσθημα. Δεν είναι αντικειμενικά αυτά που υποστηρίζουν και  δεν έχουν καμιά σχέση με τις...
ιδιότητες του εμπορεύματος. Οι  διάφορες «υπνωτικές» μέθοδοι  που χρησιμοποιούν οι διαφημιστές,   κινούνται εκτός λογικής και εξαφανίζουν τις κριτικές ικανότητες του καταναλωτή. Η διαφήμιση έχει ως  στόχο τη ικανότητα  μας να σκεφτόμαστε. Επειδή είναι ύπουλη,  για αυτό και είναι  πιο  επικίνδυνη για το μυαλό μας.

Αυτά μας ήρθαν στο νου, διαβάζοντας την καταγγελία της Γενικής Γραμματείας Ισότητας, για την διαφήμιση της εταιρίας ΓΕΡΜΑΝΟΣ, γιατί «Η εν λόγω διαφήμιση ουσιαστικά απογυμνώνει τη γυναίκα από την ανθρώπινη αξία της εξισώνοντάς την με αντικείμενο και εμπόρευμα, για την προώθηση του προϊόντος που διαφημίζεται».

Όλες οι διαφημίσεις, άλλες περισσότερο, άλλες λιγότερο, στο ίδιο μοτίβο κινούνται. Θα εξετάσουμε μία  μόνο, (για την οποία η ΓΓΙ δεν βρήκε τίποτα να πει) και που  διαφημίζει «νιφάδες ολικής αλέσεως» για το πρωινό μας. (προϊόν Ηνωμένου Βασιλείου).

Κατ’ αρχήν μας πληροφορεί ότι  είναι «ο καλύτερος φίλος της σιλουέτας σου». Υποσυνείδητο μήνυμα:  ο καλύτερος φίλος, είναι εκείνος που σε βοηθάει  να πετύχεις κάτι. Αυτό που σε βοηθάει εδώ, δεν είσαι εσύ, αλλά τα  (ας τα ονομάσουμε) special [1] L.  Αυτά και όχι εσύ, είναι υπεύθυνα για τη σιλουέτα σου ….

Η κοπέλα λοιπόν της φωτογραφίας (καταλάβατε ήδη: δυο μέτρα ψηλή), μας εκμυστηρεύεται πως τώρα που μπήκε το φθινόπωρο το έχει πάρει απόφαση.

«Θα κρατήσω το χαμόγελο που  φορούσα όλο το καλοκαίρι». Σωστά. Γιατί ένα τέτοιο άτομο, δεν μπορεί να είναι χαμογελαστό. Πρέπει να «φοράει» ένα χαμόγελο.

«Τι ωραία που πέρασα αυτό το καλοκαίρι! Και τι βλέμματα τράβηξα φέτος στην παραλία!  Κούκλα ήμουν». Σκοπός της ζωής είναι να τραβήξεις  τα βλέμματα των άλλων. Τότε περνάς υπέροχα. Η τελευταία πρόταση: κάποιες στιγμές μας ξεφεύγει η αλήθεια. Μια γυναίκα  που θα ακολουθούσε αυτό το σκεπτικό, θα γινόταν κούκλα. Δηλαδή άψυχο αντικείμενο.

«Φυσικά   εκτός από την καλή μου διάθεση σκοπεύω να κρατήσω και την καλή μου  σιλουέτα». Εδώ νομίζετε πως θα μιλήσει για γυμναστική. Αλλά όχι. Η γυμναστική απαιτεί προσπάθεια. Δική μας συμμετοχή.  Το θέμα όμως είναι    να είμαστε παθητικοί  δέκτες.

« Για αυτό  κάθε πρωί θα παίρνω ένα καλό πρωινό με special L.»

Ας κάνουμε τώρα πως απευθυνόμαστε και στη λογική

«Άλλωστε έρευνες έχουν δείξει ότι όσοι παίρνουν πρωινό, τείνουν να είναι πιο αδύνατοι  από αυτούς που το παραλείπουν». Εδώ επικαλούνται  έρευνες που δεν θέτουν όμως  στη διάθεση των καταναλωτών [2]. Αλλά το πιο ενδιαφέρον, είναι το νοητικό άλμα που θα κάνουν σε λίγο. Γιατί και αν ακόμα το παραπάνω υποστηρίζεται από ανεξάρτητες  έρευνες,  δεν υποστηρίζεται σε  καμιά περίπτωση πως το πρωινό που τείνει στο …. αδυνάτισμα, είναι το συγκεκριμένο. Σαν να μην μπορούμε όμως να σκεφτούμε, απτόητοι οι διαφημιστές συνεχίζουν.

«και είναι πανεύκολο». Το σημαντικό για το φαγητό είναι η ευκολία. Να μην κουραστούμε ετοιμάζοντάς το

«Γεμίζεις ένα μπωλ με special L, προσθέτεις γάλα και είσαι έτοιμη»

Να αναφερθούμε και λίγο στην υγεία.

«είναι υγιεινά». Πως ακριβώς   συντελούν στην υγεία, γιατί είναι καλύτερη λύση από άλλες τροφές, ε, είναι πράγματα που δεν μας απασχολούν.

«έχουν 7 βιταμίνες και σίδερο». Αν είναι αυτά που έχει ανάγκη ο οργανισμός μας, δεν πρέπει να μας ενδιαφέρει.

Και επειδή η εταιρία, έχει και άλλα προϊόντα, να μην μας τα διαφημίσει και αυτά;

«και όταν μέσα στη μέρα πεινάσω, δεν θα υποκύψω σε πειρασμούς. Θα προτιμήσω τα … ποικιλία που την έχω   μαζί μου στο γραφείο».

Αν φάτε φρούτα ας πούμε, θα έχετε υποκύψει  στον πειρασμό.  Θα προτιμήσετε τα δικά μας προϊόντα. Βεβαίως, ως γυναίκα που είστε, εργάζεστε σε γραφείο. Δεν μπορεί να είστε εργάτρια ή αγρότισσα.

Το τέλος της διαφήμισης;

‘και τώρα που το  σκέφτομαι … λέω να βάλω το κόκκινο εφαρμοστό φόρεμα που αγοράσαμε με τη Μαρία, όταν πήγαμε για shopping την περασμένη Πέμπτη. Να δω πόσα βλέμματα θα τραβήξω αυτή τη φορά».

 Σκοπός όλων των προηγούμενων    λοιπόν όπως φαίνεται και από το τέλος της διαφήμισης,  είναι να είστε τόσο λεπτή, ώστε όταν πηγαίνετε για «shopping» να αγοράζετε ένα κόκκινο εφαρμοστό φόρεμα και όταν το φοράτε όλοι οι άντρες να κοιτούν εσάς.
Και επειδή μπορεί να μην έχετε υπομονή να διαβάσετε όλα αυτά, μια μεγάλη φωτογραφία, ακριβώς δίπλα, σας τα υπενθυμίζει. Μια δίμετρη καλλονή, νέα, με όμορφο πρόσωπο, γερμένο χαριτωμένα στο πλάι, με μισόκλειστα μάτια,   χαμόγελο, και με κόκκινο εφαρμοστό φόρεμα.

Άρα το μάθημά σας, κυρίες μου το καταλάβατε. Αν είστε 1.60, έχετε περάσει τα 30, δεν είναι τόσο αρμονικό  το πρόσωπό σας,   περπατάτε με όρθιο το κεφάλι  και με ανοικτά μάτια και δεν φοράτε το κόκκινο φουστάνι, (δηλαδή αν είστε ζωντανός άνθρωπος και όχι κούκλα)  ε, τότε είστε άξιες της τύχης σας. 

Μην αναρωτηθείτε  δε,  πως  από  νιφάδες ολικής αλέσεως, φτάσαμε να μας περιγράφει η διαφήμιση, όχι  μόνο τι πρέπει να τρώμε, αλλά τι πρέπει να φοράμε, που πρέπει να δουλεύουμε, πως πρέπει να περπατάμε, τι πρέπει να αγοράζουμε, πως πρέπει με λίγα λόγια να   φερόμαστε. Σημασία  δεν έχει    η άποψή σας. Σημασία έχει η «ελευθερία» του διαφημιστή. Να λέει ότι θέλει, να υποβάλλει τα πρότυπα που επιθυμεί. Να σας υπνωτίζει. Και να νομίζετε πως μετά από τέτοιο    βομβαρδισμό εικόνων και απόψεων, δεν έχουμε γίνει γρανάζι, στη μηχανή του συστήματος που γυρίζει.

Άλλωστε αν ζητούσαμε την κατάργηση των διαφημίσεων, θα μας κοιτάξουν  λες και λέμε το πιο παράλογο πράγμα του κόσμου. Είναι όμως;

Δηιδάμεια 

---

[1] Όλα όσα αναφέρουμε, είναι ακριβή και αναγράφονται στη συσκευασία του προϊόντος. Το όνομα μόνο είναι λίγο αλλαγμένο.

[2] Θα μπορούσαν π.χ. να έχουν  2-3  διευθύνσεις στο ιντερνετ. 

(από economist)