Η συμβολή της στρατηγικής στο μέλλον της πολιτικής

Ν. Λυγερός

Στον τομέα της πολιτικής και στα πλαίσια της τακτικής όλα τα φαινόμενα εξετάζονται μέσω της έννοιας της ισορροπίας. Ο κυριότερος λόγος αυτής της προσέγγισης είναι ότι η κλασική φυσική έχει τα περισσότερα αποτελέσματά της σε αυτήν την πολύ ειδική περίπτωση. Επομένως με σκοπό την απλοποίηση των προβλημάτων αλλά όχι των δεδομένων, η πολιτική ερευνά συνεχώς περιπτώσεις ισορροπίας όπως και η μακροοικονομία. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι συμπίπτει με την...
πραγματικότητα όπου αναγνωρίζουμε ακόμα και μακράν της ισορροπίας αυτοοργάνωση παρόλο που υπάρχουν αστάθειες, διακλαδώσεις και εξέλιξη. Συνεπώς όταν η στρατηγική χρησιμοποιεί αυτά τα καινότομα εργαλεία, η ερμηνεία της ως πολιτικό αντικείμενο είναι περίπλοκη ενώ η οντότητά της είναι μόνο πολύπλοκη. Η αστάθεια για τη στρατηγική δεν αποτελεί αναγκαστικά ένα μειονέκτημα. Αντίθετα μπορεί κάλλιστα να μετατραπεί σε μια δυναμική κίνηση ενώ η αναζητούμενη ισορροπία με τη στατικότητά της να εμφανίζεται ως αδρανές σύστημα. Ακόμα και τα κλασικά δεδομένα της πολιτικής μέσω της έννοιας της στρατηγικής εξηγούνται με ένα μη γραμμικό τρόπο διότι το μέλλον στην ουσία δεν είναι δεδομένο όπως το περιέγραψε μέσα από το έργο του στη θερμοδυναμική ο Prigogine . Το πρόβλημα είναι ότι η κλασική πολιτική θέλει μόνο και μόνο τοπικές αλλαγές που δεν αλλάζουν ριζικά το σύστημα και τη νοοτροπία. Όμως σ’ ένα πλαίσιο οριακό όπως είναι ένας χώρος υπό εξωτερικές πιέσεις ακόμα και οι τοπικές κινήσεις μπορούν να δημιουργήσουν καθοριστικές αλλαγές διότι βρίσκονται σε κριτικά σημεία του συστήματος. Άρα η προσαρμογή της πολιτικής είναι απαραίτητη επειδή είναι αντιδραστική. Επιπλέον όταν η στρατηγική πρέπει να είναι διαχρονική δεν γίνεται να εξαρτάται συνεχώς από την τοπική έννοια του πολιτικού κόστους. Έχουμε ήδη ενδείξεις στη μακροοικονομία, όμως τα πράγματα βρίσκονται σε χειρότερη κατάσταση στη γεωστρατηγική. Διότι οι τοπικές συνεχόμενες αλλαγές δεν μπορούν να αντισταθούν σε μια ολική προσέγγιση. Ενώ από τη μία πλευρά οι πολιτικοί δίνουν την εντύπωση ότι επεξεργάζονται σημαντικές λεπτομέρειες, από την άλλη βλέπουμε μικρές ενδείξεις ύπαρξης μιας ολότητας μακράν της κλασικής ισορροπίας που αυτοοργανώνεται δίχως να αναζητά στατικά σημεία επειδή ακριβώς λειτουργεί ως δυναμικός και παράξενος ελκυστής μίας πολεμολογικής δεξαμενής έλξης. Αν λοιπόν η πολιτική συνεχίζει να θεωρεί ότι το μέλλον είναι δεδομένο για να ερμηνέψει και να διαμορφώσει στοιχεία, δεν θα έχει παρά ένα και μοναδικό πρόβλημα, την ημερομηνία λήξης της διότι δεν θα έχει μέλλον πια.
Opus