Όλοι περίμεναν χτες να ανοίξουν τα χρηματιστήρια και να μιλήσουν
οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης για να δουν πως θα αποτιμήσουν οι αγορές τις
αποφάσεις της τελευταίας συνόδου που έθεσε τις βάσεις για την αναθεώρηση των
ευρωπαϊκών συνθηκών με σκοπό την ενίσχυση της δημοσιονομικής πειθαρχίας στη ζώνη
του ευρώ. Αλλά απογοητεύτηκαν, καθώς από την αρχή της ημέρας όλα κινούνταν
πτωτικά, τα δε σπρεντ ανοδικά, ενώ οι οίκοι τοποθετήθηκαν
από επιφυλακτικά έως επικριτικά απέναντι στις...ευρωπαϊκές αποφάσεις.
Πτωτικά
κινήθηκε το ευρώ, περνώντας κάτω από το 1.32 και φτάνοντας κοντά στα χαμηλά
έτους. Πτωτικά κινήθηκαν και τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, με τον γερμανικό Dax να
έχει απώλειες 3.36% και τον γαλλικό CAC 2.62%. Αντίθετα το κόστος δανεισμού της
Ιταλίας και της Ισπανίας αυξήθηκε και χρειάστηκε η παρέμβαση της ΕΚΤ. Σύμφωνα με
πληροφορίες από traders, μόλις ανέβηκαν δραστικά οι αποδόσεις στα ιταλικά και τα
ισπανικά ομόλογα, η ΕΚΤ αγόρασε βραχυπρόθεσμους ιταλικούς τίτλους. Παρά την
παρέμβαση της κεντρικής τράπεζας οι αποδόσεις του ιταλικού 5ετούς ξεπέρασαν το
7%, επίπεδο που θεωρείται επικίνδυνο, ενώ οι αποδόσεις του 10ετούς τίτλου
ξεπέρασαν το 6.8% για την Ιταλία και έφτασαν στο 6% για την Ισπανία. Πάντως,
ίσως και χάρη στη βοήθεια της ΕΚΤ, η ιταλική δημοπρασία βραχυπρόθεσμων τίτλων –
διάρκειας 1 έτους – πήγε σχετικά καλά, καθώς υπήρξε ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον
κι αυτό έφερε το επιτόκιο λίγο κάτω του 6% – ναι μεν βελτιωμένο σε σχέση με την
προηγούμενη δημοπρασία ετήσιων ιταλικών ομολόγων αλλά ακόμη υψηλό.
Νομικά προβλήματα
Η πτώση των χρηματιστηριακών αγορών, εκτός από την απουσία μιας απεριόριστης στήριξης του ενιαίου νομίσματος από τη ΕΚΤ, φαίνεται ότι οφείλονταν και στις νομικές αβεβαιότητες ως προς το νέο σύμφωνο που ανέδειξε χθεσινό δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Spiegel. Σύμφωνα με το Spiegel, το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο δεν μπορεί να προχωρήσει ως έχει, καθώς οι νομικοί του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Επιτροπής και της ΕΚΤ φέρονται να συμφωνούν ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να υπογραφεί μόνον από τα μέλη της Eυρωζώνης καθώς η ρύθμιση της λειτουργίας της νομισματικής ένωσης προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισσαβόνας και οποιαδήποτε αναθεώρηση πρέπει να γίνει εντός του ιδίου νομικού πλαισίου και με διαδικασίες που απαιτούν ομοφωνία. Άρα, ενώ το νέο σύμφωνο μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει μια ‘πολιτική δήλωση προθέσεων’, δεν μπορεί, ωστόσο, να πάρει δεσμευτικό χαρακτήρα.
Προσπαθώντας να απαντήσει στις αμφισβητήσεις αυτές ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί δήλωσε πως όσα αφορούν τη νομική βάση της νέας συμφωνίας για ενίσχυση των κανόνων χρέους και ελλείμματος στην Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις ημι-αυτόματες κυρώσεις και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής για απόρριψη των εθνικών προϋπολογισμών, θα έχουν ξεκαθαρίσει πριν από τα Χριστούγεννα.
«Μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο θα δούμε το νομικό περιεχόμενο της συμφωνίας μας. Στόχος είναι να έχουμε μια συνθήκη το Μάρτιο», δήλωσε ο Σαρκοζί σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα Le Monde. «Πρέπει να καταλάβετε ότι μιλάμε για τη γέννηση μιας διαφορετικής Ευρώπης – της Ευρώπης της Ευρωζώνης, που οι λέξεις κλειδιά θα είναι η σύγκλιση των οικονομιών, οι δημοσιονομικοί κανόνες και η δημοσιονομική πολιτική. Μια Ευρώπη όπου εργαζόμαστε από κοινού για να προωθήσουμε μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα όλων των κρατών δίχως να αρνούμαστε το κοινωνικό μας μοντέλο», κατέληξε ο Γάλλος πρόεδρος.
Αρνητικοί οι οίκοι
Πολύ επιφυλακτικοί και απειλώντας με νέες υποβαθμίσεις εμφανίστηκαν τέλος οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης.
«Ας μην έχουμε μεγάλες προσδοκίες, θα υπάρξουν περισσότερες ευρωπαϊκές σύνοδοι», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard and Poor’s Ζαν Μισέλ Φιξ. «Ο χρόνος εξαντλείται και απαιτείται δράση και στις δύο πλευρές της εξίσωσης, στη δημοσιονομική και την νομισματική».
Ο S&P έχει θέσει σε επιτήρηση για πιθανή υποβάθμιση μέσα στο επόμενο τρίμηνο 15 κράτη της Ευρωζώνης, με το επιχείρημα ότι η εμβάθυνση της κρίσης χρέους και η διαφαινόμενη ύφεση θα αυξήσει το δυνητικό παθητικό τους και θα περιορίσει τη δυνατότητα τους να τα βγάλουν πέρα με την κρίση, ενώ έχει προσθέσει ότι αν ορισμένες από τις χώρες της Ευρωζώνης που διαθέτουν την ανώτατη πιστοληπτική αξιολόγηση υποβαθμιστούν, η υποβάθμισή τους αυτή θα θέσει σε αμφισβήτηση τη σταθερότητα του μηχανισμού διάσωσης της Ευρωζώνης που μπορεί να έχει ανάλογη τύχη.
«Ίσως να απαιτείται ακόμη ένα σοκ πριν οι Ευρωπαίοι καταφέρουν να συμφωνήσουν, για παράδειγμα μια κρίση χρηματοδότησης σε μια μεγάλη γερμανική τράπεζα», είπε ο Φιξ. «Και εκεί μπορεί να αναγνωριστεί ότι ταξιδεύουν όλοι με το ίδιο καράβι και πως ακόμη και τα γερμανικά ιδρύματα μπορούν να επηρεαστούν από τη μόλυνση».
Πιο … φιλικές αντίθετα ήταν οι εκτιμήσεις του οίκου Fitch, που επισήμανε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανταποκρίνονται στην κρίση δημόσιου χρέους μέσα από «σταδιακές βελτιώσεις», όπως τις χαρακτήρισε, λείπει ωστόσο η «ολοκληρωμένη λύση» στην κρίση. Κατά τον Fitch η τελευταία σύνοδος δείχνει πως υπάρχει ισχυρή πολιτική στήριξη για το ευρώ και πως τα μέλη-κράτη δημιουργούν το θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο για μια πιο βιώσιμη Ευρωζώνη, από την άλλη μεριά όμως η σταδιακή προσέγγιση αυξάνει τα χρηματοοικονομικά κόστη των οικονομιών του ευρώ. «Η κρίση θα συνεχιστεί σε διαφορετικά επίπεδα έντασης ολόκληρο το 2012, ίσως και στη συνέχεια, μέχρι η Ευρωζώνη να είναι σε θέση να επιστρέψει σε πιο ευρεία οικονομική ανάκαμψη», αναφέρει ο Fitch.
Τέλος, η Moody’s διατύπωσε την εκτίμηση ότι το νέο σύμφωνο προσφέρει νέα μέτρα υπογραμμίζοντας πάντως ότι πολλά από αυτά είναι αντίστοιχα με άλλα που έχουν ανακοινωθεί και προηγουμένως, πρόσθεσε όμως ότι η απουσία μέτρων για τη βραχυπρόθεσμη σταθεροποίηση των πιστωτικών αγορών σημαίνει ότι η Ευρωζώνη και η ευρύτερη περιοχή της ΕΕ, παραμένει ευάλωτη σε περαιτέρω σοκ. Η Moody’s κατέληξε με τη δήλωση ότι διατηρεί την πρόθεσή της να επανεξετάσει τις αξιολογήσεις όλων των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012.
Νομικά προβλήματα
Η πτώση των χρηματιστηριακών αγορών, εκτός από την απουσία μιας απεριόριστης στήριξης του ενιαίου νομίσματος από τη ΕΚΤ, φαίνεται ότι οφείλονταν και στις νομικές αβεβαιότητες ως προς το νέο σύμφωνο που ανέδειξε χθεσινό δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού Spiegel. Σύμφωνα με το Spiegel, το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο δεν μπορεί να προχωρήσει ως έχει, καθώς οι νομικοί του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Επιτροπής και της ΕΚΤ φέρονται να συμφωνούν ότι καμία συμφωνία δεν μπορεί να υπογραφεί μόνον από τα μέλη της Eυρωζώνης καθώς η ρύθμιση της λειτουργίας της νομισματικής ένωσης προβλέπεται στη Συνθήκη της Λισσαβόνας και οποιαδήποτε αναθεώρηση πρέπει να γίνει εντός του ιδίου νομικού πλαισίου και με διαδικασίες που απαιτούν ομοφωνία. Άρα, ενώ το νέο σύμφωνο μπορεί κάλλιστα να αποτελέσει μια ‘πολιτική δήλωση προθέσεων’, δεν μπορεί, ωστόσο, να πάρει δεσμευτικό χαρακτήρα.
Προσπαθώντας να απαντήσει στις αμφισβητήσεις αυτές ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί δήλωσε πως όσα αφορούν τη νομική βάση της νέας συμφωνίας για ενίσχυση των κανόνων χρέους και ελλείμματος στην Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις ημι-αυτόματες κυρώσεις και τις αρμοδιότητες της Επιτροπής για απόρριψη των εθνικών προϋπολογισμών, θα έχουν ξεκαθαρίσει πριν από τα Χριστούγεννα.
«Μέσα στο επόμενο δεκαπενθήμερο θα δούμε το νομικό περιεχόμενο της συμφωνίας μας. Στόχος είναι να έχουμε μια συνθήκη το Μάρτιο», δήλωσε ο Σαρκοζί σε συνέντευξή του προς την εφημερίδα Le Monde. «Πρέπει να καταλάβετε ότι μιλάμε για τη γέννηση μιας διαφορετικής Ευρώπης – της Ευρώπης της Ευρωζώνης, που οι λέξεις κλειδιά θα είναι η σύγκλιση των οικονομιών, οι δημοσιονομικοί κανόνες και η δημοσιονομική πολιτική. Μια Ευρώπη όπου εργαζόμαστε από κοινού για να προωθήσουμε μεταρρυθμίσεις που θα ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα όλων των κρατών δίχως να αρνούμαστε το κοινωνικό μας μοντέλο», κατέληξε ο Γάλλος πρόεδρος.
Αρνητικοί οι οίκοι
Πολύ επιφυλακτικοί και απειλώντας με νέες υποβαθμίσεις εμφανίστηκαν τέλος οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης.
«Ας μην έχουμε μεγάλες προσδοκίες, θα υπάρξουν περισσότερες ευρωπαϊκές σύνοδοι», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος του οίκου πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard and Poor’s Ζαν Μισέλ Φιξ. «Ο χρόνος εξαντλείται και απαιτείται δράση και στις δύο πλευρές της εξίσωσης, στη δημοσιονομική και την νομισματική».
Ο S&P έχει θέσει σε επιτήρηση για πιθανή υποβάθμιση μέσα στο επόμενο τρίμηνο 15 κράτη της Ευρωζώνης, με το επιχείρημα ότι η εμβάθυνση της κρίσης χρέους και η διαφαινόμενη ύφεση θα αυξήσει το δυνητικό παθητικό τους και θα περιορίσει τη δυνατότητα τους να τα βγάλουν πέρα με την κρίση, ενώ έχει προσθέσει ότι αν ορισμένες από τις χώρες της Ευρωζώνης που διαθέτουν την ανώτατη πιστοληπτική αξιολόγηση υποβαθμιστούν, η υποβάθμισή τους αυτή θα θέσει σε αμφισβήτηση τη σταθερότητα του μηχανισμού διάσωσης της Ευρωζώνης που μπορεί να έχει ανάλογη τύχη.
«Ίσως να απαιτείται ακόμη ένα σοκ πριν οι Ευρωπαίοι καταφέρουν να συμφωνήσουν, για παράδειγμα μια κρίση χρηματοδότησης σε μια μεγάλη γερμανική τράπεζα», είπε ο Φιξ. «Και εκεί μπορεί να αναγνωριστεί ότι ταξιδεύουν όλοι με το ίδιο καράβι και πως ακόμη και τα γερμανικά ιδρύματα μπορούν να επηρεαστούν από τη μόλυνση».
Πιο … φιλικές αντίθετα ήταν οι εκτιμήσεις του οίκου Fitch, που επισήμανε πως οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανταποκρίνονται στην κρίση δημόσιου χρέους μέσα από «σταδιακές βελτιώσεις», όπως τις χαρακτήρισε, λείπει ωστόσο η «ολοκληρωμένη λύση» στην κρίση. Κατά τον Fitch η τελευταία σύνοδος δείχνει πως υπάρχει ισχυρή πολιτική στήριξη για το ευρώ και πως τα μέλη-κράτη δημιουργούν το θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο για μια πιο βιώσιμη Ευρωζώνη, από την άλλη μεριά όμως η σταδιακή προσέγγιση αυξάνει τα χρηματοοικονομικά κόστη των οικονομιών του ευρώ. «Η κρίση θα συνεχιστεί σε διαφορετικά επίπεδα έντασης ολόκληρο το 2012, ίσως και στη συνέχεια, μέχρι η Ευρωζώνη να είναι σε θέση να επιστρέψει σε πιο ευρεία οικονομική ανάκαμψη», αναφέρει ο Fitch.
Τέλος, η Moody’s διατύπωσε την εκτίμηση ότι το νέο σύμφωνο προσφέρει νέα μέτρα υπογραμμίζοντας πάντως ότι πολλά από αυτά είναι αντίστοιχα με άλλα που έχουν ανακοινωθεί και προηγουμένως, πρόσθεσε όμως ότι η απουσία μέτρων για τη βραχυπρόθεσμη σταθεροποίηση των πιστωτικών αγορών σημαίνει ότι η Ευρωζώνη και η ευρύτερη περιοχή της ΕΕ, παραμένει ευάλωτη σε περαιτέρω σοκ. Η Moody’s κατέληξε με τη δήλωση ότι διατηρεί την πρόθεσή της να επανεξετάσει τις αξιολογήσεις όλων των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2012.
(από press-gr)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου