Θα είναι από τα μεγαλύτερα πειράματα του κόσμου: ο Διεθνής Πειραματικός Θερμοπυρηνικός Αντιδραστήρας (ITER) σχεδιάστηκε για να αποδείξει ότι η πυρηνική σύντηξη υδρογόνου -η αντίδραση που τροφοδοτεί τον Ήλιο- θα προσφέρει μια μέρα στην ανθρωπότητα καθαρή και ανεξάντλητη ενέργεια. Όμως η υλοποίηση του έργου στη...Γαλλία θα καθυστερήσει έπειτα από το σεισμό των 9,0 βαθμών στην Ιαπωνία, από τον οποίο καταστράφηκαν οι εγκαταστάσεις κατασκευής βασικών εξαρτημάτων.
Στην καρδιά του ITER, ισότοπα υδρογόνου θα συντήκονται στους 150 εκατ. βαθμούς Κελσίου.
Τόνισε πάντως ότι θα λάβει κάθε δυνατό μέτρο ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις του σεισμού. «Ο στόχος μου αυτή τη στιγμή είναι να μην ξεπεράσει η καθυστέρηση το ένα έτος» είπε.
Τα σημαντικότερα προβλήματα καταγράφονται στο Ινστιτούτο Σύντηξης Νάκα, το οποίο υπάγεται στην Ιαπωνική Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας και βρίσκεται 100 χλμ βορειοανατολικά του Τόκιο, σε μια περιοχή που συγκλονίστηκε από το σεισμό και το ακόλουθο τσουνάμι στις 11 Μαρτίου.
Το Ινστιτούτο Νάκα έχει αναλάβει την ανάπτυξη και τη δοκιμή των υπεραγώγιμων μαγνητών και του συστήματος θέρμανσης του αντιδραστήρα. Όλες οι εργασίες έχουν όμως διακοπεί. «Τα κτίρια έχουν υποστεί ζημιές και δεν μπορούμε να εισέλθουμε» δήλωσε αρμόδιος αξιωματούχος της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Ανέπαφα, πάντως, παραμένουν τα ιαπωνικά εργοστάσια που κατασκευάζουν υπεραγώγιμα καλώδια για τους μαγνήτες.
Ακόμα και πριν τον σεισμό, το πρόγραμμα ITER είχε συναντήσει τεχνικά και χρηματοδοτικά κωλύματα, και τα πρώτα πειράματα έχουν ήδη αναβληθεί από το 2016 για το 2019.
Αν και η Ιαπωνία ήταν αρχικά συνυποψήφια να φιλοξενήσει τον ITER, οι επτά διεθνείς εταίροι του προγράμματος επέλεξαν τελικά το Κανταράς της Γαλλίας για την κατασκευή του πρωτοποριακού αντιδραστήρα.
Ήδη έχει ολοκληρωθεί το όρυγμα, βάθους 17 μέτρων, όπου θα εγκατασταθεί ο αντιδραστήρας, και σύντομα αναμένεται η ολοκλήρωση 500 πυλώνων από οπλισμένο σκυρόδεμα, που θα προστατεύσουν την εγκατάσταση σε περίπτωση σεισμού.
Ένα άστρο στη Γη
Η πυρηνική σύντηξη, το αντίθετο της πυρηνικής σχάσης, είναι η αντίδραση που τροφοδοτεί τα άστρα άστρα, καθώς και τις λεγόμενες θερμοπυρηνικές βόμβες υδρογόνου.
Κάτω από συνθήκες ακραίας θερμοκρασίας και πίεσης, άτομα υδρογόνου ενώνονται και σχηματίζουν άτομα ήλιου με ταυτόχρονη απελευθέρωση μεγάλων ποσών ενέργειας.
Το πρόγραμμα του Διεθνούς Πειραματικού Θερμοπυρηνικού Αντιδραστήρα έχει στόχο να δείξει ότι η σύντηξη είναι δυνατόν να αξιοποιηθεί σε εμπορική κλίμακα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην καρδιά του ITER, ιονισμένα ισότοπα του υδρογόνου θα θερμαίνονται στους 150 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου, αιωρούμενα μέσα σε ένα μαγνητικό πεδίο. Η όλη αντίδραση θα πραγματοποιείται μέσα σε ένα ειδικό θωρακισμένο κάνιστρο γνωστό ως «τόκαμακ».
Αν τελικά αποδειχθεί ότι ο ITER μπορεί όντως να παράγει δέκα φορές περισσότερη ενέργεια από ό,τι καταναλώνει για τη λειτουργία του, ο δρόμος θα έχει ανοίξει για την αξιοποίηση της σύντηξης σε βιομηχανική κλίμακα τις επόμενες δεκαετίες.
Η υπόσχεση είναι μεγάλη, το ίδιο όμως αποδεικνύεται ότι ισχύει για το κόστος:
Το πρόγραμμα για την υλοποίηση του ITER εγκρίθηκε το 2006 με εκτιμώμενο κόστος 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Ο προϋπολογισμός αυτός αποδείχθηκε δραματικά ανεπαρκής και οι σημερινές εκτιμήσεις ανεβάζουν το νούμερο στα 15 δισ. ευρώ.
Από το ποσό αυτό, η ΕΕ θα κληθεί να συνεισφέρει συνολικά το 45%. Οι υπόλοιποι εταίροι του προγράμματος -ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότιος Κορέα- θα συνεισφέρουν από περίπου 9%.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει τώρα ανήσυχη για το διογκούμενο κόστος. «Πιστεύουμε ότι ο ITER είναι ένα ενδιαφέρον πρόγραμμα, δεν θα πρέπει όμως να υλοποιηθεί εις βάρος της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας ή των έξυπνων δικτύων ηλεκτροδότησης» σχολίασε η Δανή ευρωβουλευτής Αν Γιένσεν, μέλος της επιτροπής προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Δήλωσε όμως αισιόδοξη ότι η ΕΕ θα έχει εγκρίνει τα απαιτούμενα κονδύλια μέχρι την προθεσμία που λήγει το 2012.
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου