Παρασκευή 10 Δεκεμβρίου 2010

To «σύστημα», η πολιτική και οι πολιτικοί

Jean-Claude Trichet - World Economic Forum Annual Meeting Davos 2008
World Economic Forum
Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είμαστε στο ίδιο έργο θεατές, όπως λέει και ένα τραγούδι, αν δεν ήμασταν ταυτόχρονα στο έργο αυτό και τα θύματα του σκηνοθέτη. Η μία μετά την άλλη οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναγκάζονται να ενταχθούν στον αποκαλούμενο μηχανισμό διάσωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, απαρνούμενες  την εθνική τους...κυριαρχία και υποβάλλοντας τους λαούς τους σε εξουθενωτικές θυσίες,   «για να ηρεμήσουν οι αγορέςνα μην επεκταθεί η κρίση και σε άλλες χώρες και για να σωθεί το Ευρώ».
Όλα αυτά ενώ είναι ολοφάνερο ότι συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Μόλις μια χώρα ενταχθεί στον μηχανισμό στήριξης ήδη κάποια άλλη έχει μπει στο στόχαστρο των αγορών.
 Πρώτη εντάχθηκε η Ελλάδα, ακολούθησε η Ιρλανδία και φαίνεται πλέον ότι στο κατώφλι βρίσκεται η Πορτογαλία, ενώ οι αναλύσεις δείχνουν ότι θα υπάρχει και συνέχεια με την Ισπανία, την Ιταλία, το Βέλγιο κλπ. Το τι προηγείται μοιάζει να είναι μια διαδικασία καρμπόν. Αρχικά η κυβέρνηση της χώρας που πρόκειται να οδηγηθεί στην εποπτεία του μηχανισμού, δηλώνει σε όλους τους τόνους  ότι η χώρα της δεν έχει ανάγκη τον μηχανισμό στήριξης και ότι δεν πρόκειται να ζητήσει να ενταχθεί σε αυτόν. Όταν αρχίζουν να γίνονται τέτοιες δηλώσεις το αποτέλεσμα είναι γνωστό…
Η πραγματικότητα είναι ότι οι κυβερνήσεις γνωρίζουν πολύ καλά  ποια θα είναι η κατάληξη και το γιατί. Oι όποιες αντιδράσεις  τους πριν την ανακοίνωση του μοιραίου έχουν ως στόχο κυρίως να δείξουν ότι τάχα αντιστάθηκαν σθεναρά, πριν ανακοινώσουν στους πολίτες τους ότι η χώρα παραδόθηκε επισήμως στους δανειστές της. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι στους κόλπους της ΕΕ δεν υπάρχει εθνική κυριαρχία και η πολιτική έχει παραδώσει τα ηνία σε μια οικονομική ελίτ η οποία αποφασίζει.
Το πρόσφατο παράδειγμα της Ιρλανδίας
Αξίζει να θυμηθούμε ότι ενώ η κυβέρνηση του Δουβλίνου διέψευδε επισήμως τις πληροφορίες για πιέσεις και συζητήσεις για έκτακτη χρηματοδότηση από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΕSEF), και ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Μπράιαν Λένιχαν  διαβεβαίωνε  πως η χώρα του διαθέτει ικανοποιητικά χρηματικά αποθέματα για ένα εξάμηνο και δεν έχει λόγο να προσφύγει στο Μηχανισμό,το ΒΒC και οι Financial Timesέκριναν ότι η προσφυγή ήταν θέμα χρόνου. «Το ερώτημα δεν είναι εάν θα συμβεί κάτι τέτοιο, αλλά πότε», ανέφερε χαρακτηριστικά το BBC. Την ίδια ώρα, επιβεβαιώνοντας τα ΜΜΕ, κύκλοι των Βρυξελλών επέμεναν ότι οι συζητήσεις για την ενεργοποίηση του μηχανισμού για τη χώρα έχουν ήδη ξεκινήσει και τοποθετούσαν το ύψους του πακέτου που θα χρειαστεί η χώρα μεταξύ 45 και 90 δισ. ευρώ.
Προάγγελος της επίσημης ανακοίνωσης προσφυγής της Ιρλανδίας στον μηχανισμό στήριξης ήταν, όχι τυχαία, οδιοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Ιρλανδίας Πάτρικ Χόνοχαν. «Η πρόθεση και η προσδοκία είναι, τόσο από την πλευρά τους όσο και προσωπικά από την δική μου, να πραγματοποιήσουμε αποτελεσματικές συνομιλίες και διαπραγματεύσεις ώστε να καταστεί διαθέσιμο και να συναφθεί ως αναγκαίο ένα δάνειο» δήλωσε στην κρατική RTE ο Χόνοχαν και πρόσθετε «Μιλάμε σίγουρα για ένα πολύ σημαντικό δάνειο… δεκάδων, ναι, δισεκατομμυρίων, μολονότι δεν γνωρίζω να έχει μέχρι στιγμής καθοριστεί το ακριβές του ύψος».
Το επιχείρημα όσων ασκούσαν τις πιέσεις, μεταξύ των οποίων πρωταγωνιστούσε η Γερμανία, ήταν ότι αυτό έπρεπε να γίνει για να αποφευχθεί ένα ντόμινο που θα οδηγούσε στην πτώχευση και άλλες χώρες και θα έθετε σε κίνδυνο το ευρώ και κατ’ επέκταση την ίδια την ευρωζώνη. Μάλιστα ο υπουργός Οικονομικών της Πορτογαλίας Φερνάντο Τεξέϊρα ντος Σάντος ζήτησε από το Δουβλίνο να λάβει υπόψη του τα άλλα κράτη μέλη της ευρωζώνης, σε μια έμμεση πλην σαφή έκκλησή του προς την ιρλανδική κυβέρνηση να αποδεχθεί την ένταξη της χώρας στο μηχανισμό οικονομικής στήριξης που της προσφερόταν από την ΕΕ. Σε συνέντευξή του στο Dow Jones Newswires, ο Τεξέϊρα ντος Σάντος αναφέρθηκε στο ενδεχόμενο «μετάδοσης» στην Πορτογαλία των υψηλών επιτοκίων που είναι αναγκασμένη να καταβάλει η Ιρλανδία. «Δεν επιθυμώ να κάνω μάθημα στην ιρλανδική κυβέρνηση, αλλά θα ήθελα να πιστεύω ότι θα λάβει την πλέον δόκιμη απόφαση τόσο για την Ιρλανδία όσο και για το ευρώ» επεσήμανε ο υπουργός.
Προδιαγεγραμμένο «ντόμινο»
Ένας από τους πιο γνωστούς οικονομικούς σχολιαστές του Bloomberg, ο Μάθιου Λιν, έγραφε τότε: «Ποιος έχει σειρά; Πρώτα η Ελλάδα βάρεσε κανόνι. Τώρα η Ιρλανδία είναι στα πρόθυρα μιας διάσωσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Όταν αυτό θα συμβεί, θα ακούσουμε πολλά καθησυχαστικά λόγια για το πώς η μόλυνση σταμάτησε, για το πώς η Ευρωζώνη έχει τε­θεί σε πιο στερεή βάση και το κοινό νόμισμα σώθηκε, θα υπάρξει πολύ μεγάλη ρητορική για τη σπουδαιότητα του ευρωπαϊκού σχεδί­ου. Αυστηρές καταδίκες των κερδοσκόπων θα ακουστούν σε ολόκληρη την ήπειρο. Μην πιστέψετε ούτε λέξη. Το ευρώ έχει μετατρα­πεί σε μηχανή χρεοκοπίας. Μόλις οι αγορές τελειώσουν με την Ιρλανδία, θα γυρίσουν απλά την προσοχή τους στην Πορτογαλία και στην Ισπανία και κατόπιν στην Ιταλία και στη Γαλλία. Υπάρχει μια διαδικασία ντόμινο σε λειτουργία και ύστερα από κάθε διάσωση, τα ρήγματα στο εσωτερικό του ευρώ όλο και διευρύνονται» (Bloomberg, 16/11).
Πράγματι, η Ιρλανδία υπέκυψε τελικά στις πιέσεις, κυρίως της Γερμανίας, και προσέφυγε στον μηχανισμό στα μέσα Νοεμβρίου αν και το Δουβλίνο δεν χρειαζόταν  να βγει στις αγορές μέχρι τα μέσα του 2011, και αμέσως οι αγορές έστρεψαν τα βέλη τους στην Πορτογαλία. Σήμερα ο Τεξέϊρα ντος Σάντος εύχεται να μην γίνει μια παρόμοια δήλωση, με αυτήν που ο ίδιος είχε κάνει για την Ιρλανδία, από τον Ισπανό ομόλογό του.
Αν και η Πορτογαλία έχει ολοκληρώσει το φετινό πρόγραμμα έκδοσης ομολόγων και η επόμενη λήξη ομολόγων είναι τον Απρίλιο του 2011, οπότε πρέπει να καταβάλει 4,5 δισ. Ευρώ, ωστόσο, πολλοί οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η προσφυγή στο μηχανισμό διάσωσης είναι θέμα χρόνου, τον οποίο ορισμένοι τοποθετούν μάλιστα πριν τη λήξη του 2010, σε περίπτωση που η Πορτογαλία αποφασίσει να προλάβει τις εξελίξεις προσφεύγοντας στη χρηματοδότηση της ΕΕ, πριν την επέκταση της κρίσης στη γειτονική Ισπανία. Οι αναλυτές προλέγουν τώρα ότι η Πορτογαλία θα θυσιαστεί στη θέση  της Ισπανίας, για την οποία η εφημερίδα «El Mundo» εκτιμά ότι «ισορροπεί στο χείλος της κατάρρευσης».
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός Ζοσέ Σόκρατες επιμένει ότι η χώρα μπορεί να επιβιώσει δίχως εξωτερική στήριξη και ότι ο προϋπολογισμός λιτότητας, που προβλέπει αύξηση φορολογίας και μείωση μισθολογικών δαπανών στο δημόσιο τομέα, θα είναι αρκετός για να κρατήσει τη χώρα στην επιφάνεια. Όμως, όπως και στην περίπτωση της Ιρλανδίας, πριν λίγες μέρες, ένας Πορτογάλος  μεγαλοτραπεζίτης της Banco BPT ο Φερνάντο Ούλριχ  υπογράμμιζε ότι το τι θα ακολουθήσει δεν εξαρτάται από την κυβέρνηση της χώρας τονίζοντας ότι είναι η Γερμανική κι όχι η πορτογαλική κυβέρνηση που θα καθορίσει εάν η Λισαβώνα θα τύχει εξωτερικής οικονομικής βοήθειας…
Από την πλευρά του και ο επικεφαλής του ομίλου τηλεπικοινωνιών και μμε «Ζον», Ροντριγκο Κόστα παραδέχθηκε ότι δεν είναι η Λισαβόνα που θα καθορίσει εάν χρειάζεται την εξωτερική οικονομική βοήθεια. «Δεν είναι ένα πορτογαλικό ζήτημα, είναι του συστήματος όπου ανήκουμε. Είμαστε στα χέρια του συστήματος» είπε .
«Θυγατρικές των Βρυξελλών»
Ποιο είναι αυτό το σύστημα; οι αγορές απαντούν όλοι οι αναλυτές. Και τι σημαίνει αγορές;  Τράπεζες και επιχειρήσεις, που γιγαντώθηκαν  διαφθείροντας τα πάντα με μόνο στοιχείο της ταυτότητας τους το λογότυπο τους και επιδίωξή τους το χρήμα για το χρήμα.
 Δεν είναι τυχαίο ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση  δεν είναι στην πραγματικότητα παρά μόνο μια νομισματική Ένωση. Και αυτό ήταν μάλλον αναμενόμενο. Η ίδια η λογική με την οποία δημιουργήθηκε και λειτούργησε ως σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση, η λογική της ελεύθερης κίνησης των κεφαλαίων, η λογική της διευκόλυνσης, με κάθε τρόπο, του κέρδους των μεγάλων επιχειρήσεων, των μονοπωλίων, ήταν, μάλλον, προδιαγεγραμμένο ότι θα οδηγούσε τελικά στη σημερινή κατάσταση, δηλαδή στην γιγάντωση του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου και των κυρίων εκφραστών του, δηλαδή των τραπεζών. Κατ’ επέκταση, το μεγάλο ευρωπαϊκό επίτευγμα, το Ευρώ, απογυμνωμένο από κάθε ουσιαστική, έστω και προσχηματική, πολιτική, έγινε το  όχημα για την υπόταξη των κρατών.
Σήμερα η πολιτική έχει περάσει στο περιθώριο και οι πολιτικοί, χωρίς καν τα προσχήματα του παρελθόντος όπου όλοι γνώριζαν ποιανού συμφέροντα εξυπηρετούν αλλά τουλάχιστον προσπαθούσαν να το παρουσιάσουν αλλιώς, πρέπει να ανταποκρίνονται άμεσα σε κάθε τι που οι δανειστές απαιτούν, αφού έχουν μετατραπεί σε υπαλλήλους των αγορών φροντίζοντας έναντι αδρών αμοιβών να κυριαρχήσει στην Ευρώπη η οικονομία της αγοράς, της υπερκατανάλωσης, του δανεισμού και της εκμετάλλευσης. Παραφράζοντας αυτά που έγραψε ο Πήτερ Όμπορν της εφημερίδας Telegraph  για την Ιρλανδία και αναφέροντας αντί της Ιρλανδίας όλες τις χώρες της ΕΕ  που έχουν την ίδια τύχη μπορούμε να πούμε ότι «Δεν είναι μυστικό πως αυτές οι χώρες έχουν  χάσει την αυτοκυριαρχία τους. Χάρη στην καταστροφική τους εμπλοκή με το ευρώ, απώλεσαν οποιαδήποτε ανεξαρτησία σε εσωτερική, εξωτερική, και κυρίως σε οικονομική πολιτική. Οι χώρες αυτές της ΕΕ ανήκουν στις Βρυξέλλες και στην ΕΚΤ. Οι πρωθυπουργοί τους έχουν μετατραπεί σε ανθύπατοι των Βρυξελλών. Οι υπουργοί Οικονομικών είναι απλά διευθυντές κάποιων μακρινών θυγατρικών των Βρυξελλών».

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Related Posts with Thumbnails