Παραπληροφόρηση και εξαπάτηση των καταναλωτών -στο ζήτημα λαμπτήρων "οικονομίας"!
Η 2η συνέχεια με τις αλήθειες και τα μειονεκτήματα των λαμπτήρων (κατ΄ ευφημισμό) εξοικονόμησης ενέργειας...
(πρώτο μέρος εδώ)
Η παραπληροφόρηση - εξαπάτηση των καταναλωτών
γράφει ο Χρήστος Μουσουλιώτης
7. Υφίσταται παραπληροφόρηση των καταναλωτών με τα υπερβολικά νούμερα
που δίνονται ως ποσά εξοικονόμησης στον λογαριασμό τού ηλεκτρικού
ρεύματος, προφανώς χρησιμοποιούμενα ως ένα ακόμα όπλο στη
συστηματικότερη και την πλέον πολυεπίπεδη διαφημιστική προπαγάνδα που έχει συμβεί στη Γη, για την προβολή ενός προϊόντος.
8. Υφίσταται θέμα με την εξαπάτηση των καταναλωτών σχετικά με τον υδράργυρο
και την επικινδυνότητά του, που περιέχεται σε όλους τους λαμπτήρες
φθορισμού (περίπου 15-30 mg)και στους λαμπτήρες «οικονομίας», που
αναφέρεται ότι είναι έως 5 mg, (στην πραγματικότητα κυμαίνεται από 2,5 έως και 15 mg).
Αν και ο υδράργυρος αργά ή γρήγορα θα αφαιρεθεί, επειδή η ύπαρξή του
σε «πράσινους» λαμπτήρες αποτελεί απερίγραπτο σκάνδαλο, μέχρι να συμβεί η
αντικατάσταση σε βάθος χρόνου με κάποιο άλλο υλικό, για το οποίο θα
περάσουν δεκαετίες και έως ότου γνωρίσουμε την τοξικότητά του, πρέπει να
κατανοήσουμε - εμείς οι καταναλωτές - τα παιχνίδια που παίζονται.
Τονίζουν οι υπερασπιστές των «πράσινων» λαμπτήρων ότι:
«Περιέχουν το πολύ 5 mg υδραργύρου. Για να καταλάβετε την αντιστοιχία των 5 mg σε όγκο, αυτή
μπορεί να είναιτο ανώτατο άκρο τής μύτης ενός στυλού».
« Ένα θερμόμετρο (λένε, για να κατανοήσουμε καλύτερα τη διαφορά), περιέχει 500 mg
υδραργύρου!»
«Ουάου! Κι εμείς που παίζαμε με τις μπαλίτσες υδραργύρου όταν είμαστε παιδιά;» Η πρώτη μας
σκέψη.
«Άρα, - η δεύτερή μας σκέψη - γιατί διαμαρτύρονται κάποιοι αφελείς για την επικινδυνότητα τού
υδραργύρου;»
«Ακριβώς έτσι είναι», λένε, χτυπώντας μας συγκαταβατικά στην πλάτη και κουνώντας με κατα-
νόηση το κεφάλι για τις υπερβολές μας.
«Μην ανησυχείτε για το τι μπορεί να συμβεί σε περίπτωση θραύσης ενός τέτοιου λαμπτήρα. Όλοι
μας παίζαμε με τον υδράργυρο ενός θερμομέτρου!».
Με τα ανωτέρω συνδέεται ένα ακόμα τραγικό γεγονός. Πρόκειται για μια ακόμα παραπληροφόρηση
σε βάρος των καταναλωτών με τη μείωση των κινδύνων από σπάσιμο
υδραργυρικού θερμομέτρου, που επιχειρείται από την Greenpeace,
αλλά και κρατικούς φορείς, με επαγωγικό αποτέλεσμα να μειώνονται στην
αντίληψή μας, τόσο η αντίστοιχη ρύπανση όσο και οι σοβαροί κίνδυνοι
ύστερα από θραύση λαμπτήρα «οικονομίας».
Ταυτόχρονα η παραπληροφόρηση έχει ένα ακόμα σκέλος. Δεν μας εξηγούν (ίσως να μην το γνωρίζουν) ότι ο μεταλλικός υδράργυρος τού θερμομέτρου, ακόμα και όταν σπάσει ένα τέτοιο, δεν προκαλεί βλάβες στην ανθρώπινη υγεία...
μέχρι τη στιγμή που θα αρχίσει σταδιακά να εξαερώνεται σε θερμοκρασία
23-25 βαθμών Κελσίου. Κι εδώ έρχεται να ταιριάξει η κατάσταση με τον
υδράργυρο των συμπαγών λαμπτήρων φθορισμού (ΣΛΦ) ή λαμπτήρων
«οικονομίας» νεότερης τεχνολογίας, επειδή δεν περιμένει να εξαερωθεί. Είναι εξαερωμένος!
Ο υδράργυρος που περιέχουν οι νεότεροι ΣΛΦ βρίσκεται εντός τους υπό
πίεση σε αέρια μορφή, μαζί με άλλα υλικά. Είναι εξαιρετικά δύσκολο να
ζυγισθεί, άρα το βάρος του είναι αμφισβητούμενο και κυρίως είναι
εξαιρετικά τοξικός, επειδή διαχέεται άμεσα στο περιβάλλον, εισχωρεί
παντού, ενώ για παράδειγμα εάν χρησιμοποιήσουμε ηλεκτρική σκούπα για να
καθαρίσουμε το σημείο που έχει σπάσει λαμπτήρας «οικονομίας», η σκούπα
«μολύνεται» μόνιμα και θα πρέπει να πεταχτεί! Οι ατμοί υδραργύρου
παραμένουν σε χαμηλό ύψος στον αέρα, (έτσι γίνονται εξαιρετικά
επικίνδυνοι για τα παιδιά) στην περιοχή ειδικά όπου έχει γίνει η θραύση
τού λαμπτήρα.
9. Υφίσταται μέγιστη παραπληροφόρηση για τα μειονεκτήματα των συμπαγών
λαμπτήρων «οικονομίας», που σχετίζονται με ζητήματα που προκύπτουν
σχετικά με την ασφαλή μεταφορά, ασφαλή και αποδοτική χρήση,
ασφαλή (πανάκριβη) ανακύκλωση, και την σκανδαλώδη απουσία
οποιασδήποτε πληροφόρησης των καταναλωτών γι’ όλα αυτά. Ως ένα εκ των
πολλών και αποσιωπημένων γεγονότων που θα μπορούσαν να αναφερθούν,
σημειώνεται η υπόδειξη από την Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος τής
πολιτείας Μέν, ότι οι συμπαγείς
λαμπτήρες φθορισμού ή λάμπες «οικονομίας», δεν πρέπει να
χρησιμοποιούνται σε χώρους που βρίσκονται νήπια, παιδιά, ή γυναίκες σε
εγκυμοσύνη. Δηλαδή σχεδόν πουθενά. Αυτό είναι ένα γεγονός που
παραλείπεται ή αποσιωπάται, αν και αφορά το συμπέρασμα τής πλέον
συστηματικής έρευνας επιστημόνων για τους ΣΛΦ. Ιδού αυτά που αναφέρει η
σχετική εργασία. «...Οι καταναλωτές θα
πρέπει να σκεφτούν το ενδεχόμενο να αποφύγουν την τοποθέτηση ΣΛΦσε
κρεβατοκάμαρες ή χώρους με χαλιά όπου βρίσκονται συχνά νήπια, μικρά
παιδιά ή γυναίκες σε εγκυμοσύνη...»
10. Ένα ακόμα γεγονός που αποκρύπτεται και μέγα μειονέκτημα αποτελεί η
αδυναμία των ΣΛΦ να συνυπάρξουν με ποικίλα φωτιστικά σώματα σε σημεία που υπάρχουν κραδασμοί,
όπως πόρτες γκαράζ και κυρίως με ανεμιστήρες οροφής, ένα σίγουρο
μέσο μείωσης τής δαπάνης ενέργειας, που προκαλείται από τα συστήματα
ψύξης. Η ακύρωση λειτουργίας των τοποθετημένων ανεμιστήρων οροφής,
δημιουργεί την ανάγκη εντατικότερης λειτουργίας των κλιματιστικών,
προσθέτοντας νέα δαπάνη ενέργειας και αυξάνοντας την εκροή αερίων τού
θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Πρόκειται για μια ακόμα παράμετρο που δεν
έχει μπει στο σακουλάκι των υπολογισμών των τεχνικών εκθέσεων, που
μεταμφιέζουν τους ΣΛΦ σε λευκά περιστεράκια για το περιβάλλον.
11. Οι περισσότεροι από τους λαμπτήρες «οικονομίας» δεν μπορούν να τοποθετηθούν σε αυξομοιωτές φωτός, (dimmer), ούτε σε χρονοδιακόπτες.
Το απίστευτο που συμβαίνει είναι ότι για εκείνους τους ΣΛΦ που
διαθέτουν την δυνατότητα λειτουργίας με μειωτές φωτός, τότε η κατανάλωση
ηλεκτρισμού γίνεται πάνω από τετραπλάσια! Με μεγάλους περιορισμούς
είναι δυνατό να τοποθετηθούν σε ορισμένα φωτιστικά σώματα, σε καμία
περίπτωση σε φωτιστικά στεγανού τύπου. Δεν
λειτουργούν μαζί με ηλεκτρονικούς διακόπτες, φωτοκύτταρα, διακόπτες
αμυδρού φωτός. Προβληματική είναι και η τοποθέτησή τους σε ανοιχτούς
χώρους, επειδή δεν αντέχουν πολύ υψηλές ή πολύ χαμηλές θερμοκρασίες,
όπου και μειώνεται η φωτεινότητά τους. Επιπλέον χρειάζονται
την τοποθέτηση ειδικών ανακλαστήρων φωτός για να μη δημιουργούν θάμπωμα ή
αλλοιώσεις φωτός, όταν τοποθετούνται σε συστοιχίες στα εμπορικά
καταστήματα, αλλά και συχνό καθάρισμα αυτών των ανακλαστήρων. Δεν
μπορούν να τοποθετηθούν σε πόρτες γκαράζ, επειδή δεν αντέχουν τους
κραδασμούς. Δεν μπορούν να τοποθετηθούν σε οποιαδήποτε άλλη θέση
δημιουργεί κραδασμούς. Όλα αυτά σημαίνουν ότι υφίστανται άγνωστοι και κρίσιμοι περιορισμοί χρήσης, οι οποίοι ορισμένες φορές, επιφέρουν δυσμενέστατες επιπτώσεις όταν παραβιαστούν, κυρίως λόγω τού
κινδύνου πυρκαγιάς, για τους οποίους οι καταναλωτές δεν έχουν την παραμικρή ιδέα. Επιπλέον των περιορισμών χρήσης, οι καταναλωτές θα πρέπει (εάν αποφασίσουν να φορέσουν αυτό το ψεύτικο πράσινο καπέλο), να πετάξουν στα σκουπίδια μαζί με τους λαμπτήρες πυράκτωσης το 50% των φωτιστικών τους. Μόνο
στη Βρετανία υπολογίζεται ότι θα πρέπει να αλλάξουν περισσότερα από 24
εκατομμύρια ιδιοκτήτες κατοικιών τα φωτιστικά τους!
12. Αποκρύπτεται σχεδόν από όλες τις εταιρείες παραγωγής ΣΛΦ ότι δεν πρέπει να τοποθετούνται σε κατοικίες ή άλλους χώρους που βρίσκονται κοντά σε πυλώνες τής ΔΕΗ και υποσταθμούς. Είναι γνωστό ότι πυλώνες τής ΔΕΗ βρίσκονται πάνω από οικιστικά συγκροτήματα και ότι υποσταθμοί βρίσκονται «χωμένοι» (πολλές φορές οι κάτοικοι αγνοούν την ύπαρξή τους), σχεδόν σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο. Η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών αγνοεί - φυσικά - αυτούς τους περιορισμούς. Θα
βρεθεί προ εκπλήξεων κάποιος καταναλωτής όταν δει λαμπτήρες
«οικονομίας» να ανάβουν μόνοι τους, μέσω τής λειτουργίας ραντάρ
πλάσματος που διαθέτουν ή ακόμα και να εκρήγνυνται ή να καίγονται, λόγω
των μεγάλων διαταραχών τάσεως που θα δέχονται.
13. Ορισμένοι ΣΛΦ, σύμφωνα με έρευνα πρώην ανωτάτου στελέχους τής Greenpeace, εκπέμπουν ραδιενέργεια.
Για μια σειρά ακόμα λόγους που παραθέτει στην έρευνά του, καταλήγει ότι
είναι περισσότερο επιβλαβείς σε ανθρώπους και περιβάλλον από τους
λαμπτήρες πυράκτωσης. Η Greenpeace τηρεί σιωπή ιχθύος για τέτοια σοβαρά ευρήματα.
14. Αναφέρεται ως μειονέκτημα των λαμπτήρων πυράκτωσης η παραγωγή θερμότητας. Αυτή είναι σημαντική παράμετρος, εάν υπoλογισθεί σε μεγέθη κρατών. Βρέθηκε ύστερα από έρευνες ότι το υποτιθέμενο μειονέκτημα είναι πλεονέκτημα των λαμπτήρων πυράκτωσης.
Στις ΗΠΑ, Καναδά και σε όλες τις χώρες, που βρίσκονται σε ψυχρά
κλίματα, (δηλαδή στις περισσότερες που εμφανίζουν μεγαλύτερη κατανάλωση
ενέργειας για φωτισμό), δημιουργείται χάσιμο ενέργειας με την κατάργηση
των λαμπτήρων πυράκτωσης, μια απώλεια που θα πρέπει να αναπληρωθεί από
άλλες πηγές θέρμανσης. Το αποτέλεσμα χρήσης συμπαγών λαμπτήρων φθορισμού
(λαμπτήρων «οικονομίας») θα επιφέρει μεγαλύτερη εκροή αερίων τού
θερμοκηπίου, ακριβώς αυτό που επιδιώκεται να μην συμβεί με την
απαγόρευση των λαμπτήρων πυράκτωσης. Μόνο στον Καναδά υπολογίζεται ότι οι ΣΛΦ θα αυξήσουν την ετήσια παραγωγή διοξειδίου τού άνθρακα κατά 45.000 τόνους. Καμιά
σοβαρή προσπάθεια δεν έχει γίνει από τις συγκριτικές τεχνικές μελέτες
ώστε να βρεθεί το ακριβές μέγεθος αυτής τής απώλειας, αν και
υφίστανται επιμέρους έρευνες που έχουν επισημάνει το ζήτημα.
15. Ένα ακόμη μείζον ζήτημα αποτελεί η παραπλάνηση των καταναλωτών σχετικά με τα συμπεράσματα για τη μακρά διάρκεια ζωής των λαμπτήρων «οικονομίας»
και την υπεροχή τους, συγκριτικά με τους λαμπτήρες πυράκτωσης, που
σχεδόν βάφει πράσινο το ενεργειακό τους αποτύπωμα. Αυτά τα συμπεράσματα
βασίζονται σετεχνικές μελέτες, οι οποίες αποτελούν μνημεία
παραπληροφόρησης, διαστρέβλωσης ή κρίσιμων παραλείψεων αλλοιώνοντας
ριζικά τα τελικά εξαγόμενα.
Όσον αφορά τη μειωμένη δαπάνη ενέργειας όταν ανάβουν, αποτελεί εν μέρει
αλήθεια, επειδή οι μετρήσεις που έγιναν έλαβαν υπόψη τους μόνο τα καθαρά
τεχνικά χαρακτηριστικά κατανάλωσης των δύο ειδών λαμπτήρων. Πληθώρα
άλλων δεδομένων - περιέργως - δεν ελήφθησαν υπόψη. Αυτών δηλαδή που
αποκαλύπτουν τη δαπάνη ενέργειας στον πλήρη κύκλο «παραγωγή - διάθεση -
χρήση - ανακύκλωση».
Πέρα από την παραπληροφόρηση, μέσω των τεχνικών εκθέσεων, αυθεντίες στον
τομέα υποστηρίζουν ότι τα ηλεκτρονικά συστατικά εντός των ΣΛΦ έχουν
μικρό κύκλο ζωής που κυμαίνεται από μερικούς μήνες έως λίγα χρόνια.
Αυτό κάνει την πολυδιαφημιζόμενη μακρά διάρκεια ζωής τους ακόμα
μικρότερη.
16. Ένα ακόμα σημείο που δείχνει τα τρωτά τού τρόπου αντιμετώπισης τού
θέματος, είναι το γεγονός ότι η παραγωγή ενός λαμπτήρα «οικονομίας» στη
Γαλλία θα προκαλούσε εκπομπή διοξειδίου τού άνθρακα 75 φορές λιγότερη
από όση συμβαίνει όταν παράγεται στην Κίνα, δεδομένου ότι η Γαλλία
χρησιμοποιεί εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας που καλύπτουν τις ανάγκες
της για ενέργεια σε ποσοστό 77,1%, ενώ στην Κίνα τα πυρηνικά εργοστάσια
καλύπτουν τις ανάγκες σε ποσοστό 1,2%. Παρά ταύτα, η Κίνα, η χώρα που
είναι ο μεγαλύτερος ρυπαντής με υδράργυρο τής ατμόσφαιρας, τροφοδοτεί
με τέτοιους λαμπτήρες το 90% τής παγκόσμιας αγοράς. Με αυτό τον
τρόπο αυξάνεται η υδραργυρική ρύπανση, καθώς μεταφέρεται μέσω αερίων
ρευμάτων από την Ασία παντού σε όλο τον κόσμο. Αυτά και πολλά άλλα
μειονεκτήματα των ΣΛΦ ώθησαν το υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ να
διευκρινίσει στην προκήρυξη τού διαγωνισμού των 10 εκ. δολαρίων που
προανέφερα, ότι για να λάβει το βραβείο κάποια εταιρεία, το προϊόν της
θα πρέπει να παράγεται κατά 75% στις ΗΠΑ!
17. Αρκετοί από τους ΣΛΦ ολοκληρώνουν τον κύκλο ζωής τους
αυταναφλεγόμενοι στα ηλεκτρονικά μέρη τους με είδος φωτιάς που συνήθως
δεν προκαλεί πυρκαγιά, αλλά διασπείρει τοξικό καπνό και έντονη μυρουδιά
καμένου πλαστικού.
18. Είναι δυνατό, λανθασμένη χρήση τους τους να προκαλέσει πυρκαγιά.
19. Το φως τους είναι μουντό και ίσως προκαλεί κατάθλιψη, ειδικά σε
άτομα με προδιάθεση και εκείνα που πάσχουν από το εποχικό σύνδρομο
κατάθλιψης. Αυτοκτονίες είναι δυνατό να συμβαίνουν λόγω τής
διαταραχής στη βιοχημεία τού οργανισμού από λάμπες φθορισμού. (βλέπε
λινκ στο πρωτότυπο για λεπτομέρειες)
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου